Tanden en kiezen

Gebit van het konijn

Het gebit van een konijn groeit ongeveer 2 mm per week. Zowel de voortanden als de kiezen groeien. Boven kiezen groeien 2 mm per week. Onderkiezen groeien 2.4 mm per week. De kiezen zijn bij een konijn niet te zien, ze liggen ver in het bekje.

Als een konijn kauwt, dan worden ongeveer 120 kaak bewegingen per minuut gemaakt. Als ruwe vezels tussen deze kaakbewegingen zitten, dan wordt hierdoor het gebitje wat afgesleten. Dat is nodig om het gebit op juiste lengte te houden.

De meeste gebitsproblemen bij konijnen komt door een verkeerde voeding. Hooi is een ruwvezel dat ervoor zorgt dat de tanden en kiezen kort blijven. Als een konijn te veel biks eet, zijn de tanden niet onderhevig aan slijtage waardoor de tanden en kiezen te lang worden.
Om een voorstelling te maken van de slijtage van tanden en kiezen het volgenden; Een konijn is 40 minuten aan het kauwen om een bakje biks op te eten. Hetzelfde konijn doet er 12 uur over om evenveel voedingsstoffen binnen te krijgen via het kauwen van groenvoer. Dus een konijn dat groenvoer eet, moet veel meer de kiezen gebruiken, waardoor ze veel beter afslijten.

Lange voortanden zorgen ervoor dat uw konijn niet goed meer voedsel kan opnemen, ze kunnen zelfs zo lang worden dat uw konijn helemaal niet meer kan eten.
Als uw konijn slecht of niet eet, worden de kiezen ook niet gebruikt. Dit betekent dat deze ook door kunnen gaan groeien. Kiezen groeien niet gelijk matig. Dit houdt in dat op de kiezen van konijnen haken kunnen gaan ontstaan. Deze haken kunnen in de wangen of in de tong beschadigingen van het slijmvlies veroorzaken. Deze beschadigingen zijn erg pijnlijk. Hierdoor stopt vaak het konijn met eten. Deze haken op de kiezen moet verwijderd worden voordat uw konijn weer gaat eten. Als eenmaal bij het konijn haken op de kiezen zijn gaan ontstaan, is de kans groot dat dit vaker gaat gebeuren. Houd daarom goed in de gaten of uw konijn goed blijft eten. Wordt het enthousiasme om te eten minder, dan zou het goed kunnen dat op de kiezen van uw konijn weer haken zitten. Het is verstandig om dan de haken op tijd te verwijderen, voordat uw konijn stopt met eten. Een konijn dat stopt met eten is namelijk zeer kwetsbaar en kan voortijdig overlijden.

Zijn deze problemen te voorkomen?
Veel van de gebitsproblemen zijn inderdaad te voorkomen door het konijn van jongs af aan voornamelijk hooi en water te geven. Hierbij mag natuurlijk altijd groente gegeven worden, maar hooi en water is veruit het belangrijkste. Een klein beetje brokjes (biks) per dag (25 gram per kg) is meer dan zat.
Biks

Als u brokjes wil geven aan uw konijn, zorg dan wel dat u een brok geeft waar alles in zit. Dus biks is goed, een gemengde brok niet. Bij het geven van een gemengde brok zult u zien dat een konijn begint aan de 'lekkere' brokjes. Daar wordt vaak ook te veel van gegeten. Doordat een konijn vaak alleen de lekkere brokjes eet, krijgt hij/zij niet alle voedingsstoffen binnen die hij/zij nodig heeft. Het gevolg is dat een konijn zichzelf aan het ondervoeden is.
Met de juiste voeding zullen de meeste konijnen geen gebitsproblemen ontwikkelen. Ook is het zo dat in het gemengde voer vaak mais en granen verwerkt zijn. Deze producten zijn niet goed voor konijnen. Uw konijn weet dat zelf niet, dus het zou kunnen dat hij dit wel graag eet.

Helaas hebben sommige konijnen een probleem in de bouw van de kaken (bv een centenbakkie) waardoor bij die konijnen toch gebitsproblemen zullen ontstaan, ondanks de juiste voeding. Helaas is daar preventief weinig aan te doen. Natuurlijk is het wel belangrijk dat met een konijn met een verkeerde bouw van de kaken beter niet gefokt kan worden. De problemen gaan anders door van generatie naar generatie.

Op de praktijk is konijnenvoeding verkrijgbaar. Dit is een biks die vol vezels zit. De meeste konijnen accepteren deze voeding gemakkelijk. Maar denk er aan dat ook hiervoor geldt dat hooi de belangrijkste voeding is.